NGỦ MƠ KHÔNG DẬY ĐƯỢC, GIẢI MÃ TÌNH TRẠNG LIỆT TRONG GIẤC NGỦ

Nếu bạn đã từng thức giấc trong trạng thái nửa tỉnh nửa mơ, không thể tỉnh lại hay cử động được dù bạn cố gắng hết sức, thì có thể bạn đang gặp hiện tượng gọi là tê liệt khi ngủ hoặc ngủ mơ không dậy được. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra và làm thế nào để giải thoát khỏi nỗi ám ảnh này? Cùng khám phá nguyên nhân và giải pháp trong bài viết dưới đây.

I. Phân biệt ngủ mơ và hội chứng liệt khi ngủ

Mặc dù cả ngủ mơ không dậy được và hội chứng liệt khi ngủ đều khiến bạn cảm thấy như bị giam cầm trong chính giấc ngủ của mình, nhưng thực chất, đây là hai hiện tượng hoàn toàn khác biệt.

1. Hội chứng liệt khi ngủ (Sleep Paralysis)
   Khác với ngủ mơ, hội chứng tê liệt giấc ngủ sẽ diễn ra khi bạn thức dậy trong giai đoạn ngủ sâu (REM), cơ thể vẫn bị tê liệt, khiến bạn không thể cử động mặc dù hoàn toàn tỉnh táo. Người bị hội chứng này thường cảm thấy sợ hãi, có thể cảm nhận áp lực trên ngực hoặc nghe thấy âm thanh kỳ lạ. Tình trạng này kéo dài từ vài giây đến vài phút, nhưng có thể khiến bạn cảm thấy rất lâu. Nguyên nhân có thể do thiếu ngủ, căng thẳng hoặc rối loạn giấc ngủ.

 Đặc điểm nhận diện: Bạn tỉnh táo nhưng không thể di chuyển hoặc nói.

2. Ngủ mơ không dậy được (False Awakening)
   Bạn mơ thấy mình đã thức dậy và làm các công việc hằng ngày, nhưng thực tế bạn vẫn đang ngủ. Khi thực sự thức dậy, bạn sẽ bối rối vì nhận ra mọi thứ bạn vừa làm chỉ là giấc mơ. Nguyên nhân của tình trạng ngủ mơ này có thể do căng thẳng, thiếu ngủ hoặc thay đổi lớn trong cuộc sống.
   Đặc điểm nhận diện: Bạn nghĩ mình đã thức dậy và làm việc bình thường, nhưng khi thật sự tỉnh giấc, bạn nhận ra đó chỉ là mơ ngủ.

II. Nguyên nhân gây ra hiện tượng ngủ mơ 

Ngủ mơ có thể do nhiều yếu tố tác động. Các chuyên gia về giấc ngủ cho rằng hiện tượng này có liên quan đến sự gián đoạn trong giai đoạn REM (giai đoạn ngủ chuyển động mắt nhanh). Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

1. Rối loạn giấc ngủ: Các rối loạn như mất ngủ, hội chứng ngưng thở khi ngủ và chứng ngủ rũ có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng giấc ngủ. Mất ngủ khiến người ta khó đi vào giấc ngủ hoặc chỉ ngủ trong giấc ngủ nông, trong khi hội chứng ngưng thở khi ngủ làm ngưng thở trong giấc ngủ, gây gián đoạn. Chứng ngủ rũ khiến cơ thể có nhu cầu ngủ bất thường. Những vấn đề này có thể làm gián đoạn giai đoạn REM, dẫn đến tình trạng ngủ mơ không dậy được.
2. Tác động của môi trường: Tiếng ồn, ánh sáng và các yếu tố môi trường khác có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, mặc dù không đủ mạnh để khiến bạn thức dậy hoàn toàn. Tuy nhiên, chúng vẫn có thể khiến bạn trải qua tình trạng ngủ mơ mà không thể tỉnh giấc.
3. Rối loạn chuyển động chân tay định kỳ: Hội chứng này gây ra các cơn co giật hoặc chuột rút khi ngủ, ảnh hưởng đáng kể đến giấc ngủ. Việc này có thể làm gián đoạn các chu kỳ ngủ, đặc biệt là giấc ngủ REM, gây ra tình trạng ngủ mơ không tỉnh dậy được.

III. Cách cải thiện tình trạng ngủ mơ không dậy được

Để cải thiện tình trạng ngủ mơ không dậy được, bạn có thể tham khảo các biện pháp sau:

• Ngủ từ 7 đến 9 tiếng mỗi đêm.
• Duy trì thói quen ngủ và thức giấc đều đặn, bao gồm việc đi ngủ và thức dậy vào những giờ cố định, kể cả vào cuối tuần và ngày nghỉ.
• Tạo môi trường ngủ thoải mái, tối và yên tĩnh bằng cách tắt các thiết bị điện và đèn trước khi ngủ, và đảm bảo không có tiếng ồn gây gián đoạn.
• Thư giãn trước khi đi ngủ bằng các hoạt động như tắm, đọc sách hoặc nghe nhạc nhẹ nhàng.
• Tập thể dục thường xuyên, nhưng tránh tập luyện trong vòng 02 – 04 tiếng trước khi đi ngủ.
• Tránh ăn quá nhiều, uống rượu, hút thuốc, hoặc sử dụng caffein ngay trước khi đi ngủ.
• Tránh nằm ngửa khi ngủ để giảm nguy cơ gặp phải tình trạng tê liệt khi ngủ.
• Hạn chế xem những hình ảnh hay video kinh dị, có xu hướng bạo lực trước khi đi ngủ.

Xem thêm: ĐỆM CỨNG NẰM CÓ TỐT KHÔNG? TÌM HIỂU TỪ A – Z

Hiện tượng “ngủ mơ không dậy được” tuy không phải là một tình trạng nguy hiểm nhưng lại có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bạn. Việc tìm hiểu nguyên nhân và áp dụng các biện pháp cải thiện giấc ngủ sẽ giúp bạn có những giấc ngủ sâu và hồi phục tốt hơn. Hãy chăm sóc giấc ngủ của mình để có một cơ thể khỏe mạnh và tinh thần tỉnh táo vào mỗi ngày.